Ratownictwo techniczne w KSRG - poziom podstawowy

KSRG w zakresie ratownictwa technicznego obejmuje planowanie, organizowanie i realizację działań ratownicznych niezbędnych do poszukiwania i dotarcia do zagrożonych lub poszkodowanych osób oraz zwierząt, a także zmniejszenie lub likwidacja zagrożnia dla życia, zdrowia, mienia lub środowiska.

1. Jednostki realizujące ratownictwo techniczne w zakresie podstawowym:

a) wszystkie jednostki ratowniczo-gaśnicze Państwowej Straży Pożarnej (JRG PSP);
b) jednostki ochrony przeciwpożarowe, w szczególności jednostki OSP włączone do KSRG, które zadeklarowały w gotowości operacyjnej zdolność do realizacji tych zadań według posiadanych możliwości organizacyjno-sprzętowych i wyszkolenia;
c) inne podmioty ratownicze współpracujące z KSRG, które zadeklarowały w gotowości operacyjnej zdolność do realizacji tych zadań według posiadanych możliwości organizacyjno-sprzętowych i wyszkolenia.

2. Standard gotowości operacyjnej jednostek

Gotowość operacyjną określa się jako zdolność do podjęcia działań, polegających na realizacji zadań, określonych w kolejnym punkcie, przez co najmniej zastęp ratowniczy, składający się z co najmniej 6 ratowników, wyposażony w sprzęt o standardzie określonym w pkt. 5, przy zachowaniu niezwłocznego czasu alarmowania.

3. Zakres zadań ratownictwa technicznego w zakresie podstawowym

W zakresie podstawowym czynności ratownicze obejmują, w szczególności:
a) rozpoznanie i ocena zagrożenia dla:
- życia i zdrowia;
- środowiska i mienia.
b) niesienie pomocy uwięzionym osobom poprzez dotarcie do poszkodowanych lub zagrożonych ludzi oraz udzielenie im kwalifikowanej pierwszej pomocy, a także przekazanie poza strefę zagrożenia – poszkodowanych zespołom Państwowego Ratownictwa Medycznego;
c) zabezpieczenie działań ratowniczych z uwzględnieniem asekuracji ratowników podczas działań ratowniczych prowadzonych bezpośrednio w strefie zagrożenia oraz w jego sąsiedztwie;
d) stabilizacje, cięcie, rozpieranie, podnoszenie lub przemieszczanie elementów konstrukcji, instalacji i urządzeń, a także części obiektów oraz przeszkód naturalnych i sztucznych w celu zlikwidowania lub ograniczenia zagrożenia dla osób, zwierząt, środowiska, infrastruktury i innego mienia w ramach posiadanego wyposażenia;
e) ewakuację ludzie z miejsc, gdzie występuje zagrożenie dla życia i zdrowia;
f) ewakuację zwierząt;
g) likwidację lub ograniczenie niewielkich, nagłych zagrożeń wywołanych przez substancje niebezpieczne lub inne czynniki szkodliwe dla środowiska;
h) współdziałanie z innymi podmiotami KSRG realizującymi podstawowe i specjalistyczne czynności ratownicze;
i) współdziałanie z innymi podmiotami zdolnymi do wykonywania ratownictwa technicznego.

4. Wymagania kwalifikacyjne strażaków i ratowników

a) działania ratownictwa technicznego w zakresie podstawowym prowadzą strażacy posiadający umiejętności w zakresie ratownictwa technicznego nabyte w ramach szkolenia kwalifikacyjnego i utrwalane w ramach doskonalenia zawodowego;
b) strażacy PSP, którzy nie mieli możliwości uzyskania w rakach szkoleń kwalifikacyjnych i doskonalenia zawodowego umiejętności w zakresie ratownictwa technicznego, winni je uzyskać w ramach szkolenia uzupełniającego;
c) członkowie jednostek OSP przewidziani do realizacji zadań ratownictwa technicznego, powinni nabyć umiejętności w zakresie ratownictwa technicznego w ramach systemu szkolenia członków OSP biorących bezpośredni udział w działaniach ratowniczych;
d) doskonalenie zawodowe umiejętności w zakresie ratownictwa technicznego powinno uwzględniać szkolenia:
- z zakresu obsługi urządzeń technicznych wykorzystywanych w ratownictwie technicznym;
- z zakresu uprawnień wymaganych przez inne przepisy związane z użytkowaniem specjalistycznych urządzeń technicznych (dźwignice i uprawnienia hakowych);
e) szkolenia powinny zapewnić uzyskanie kwalifikacji „hakowego” w liczbie niezbędnej do zachowania ciągłości działań ratowniczych w przypadku, gdy jednostka z zakresu podstawowego posiada sprzęt, do obsługi którego wskazane jest posiadanie takowych kwalifikacji;
f) szkolenia powinny zapewnić uzyskanie kwalifikacji do prowadzenia czynności z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy w liczbie niezbędnej do zachowania ciągłości działań ratowniczych.

5. Minimalny standard wyposażenia jednostki

Zestawienie i minimalny normatyw wyposażenia w sprzęt i środki techniczne do ratownictwa technicznego w zakresie podstawowych czynności ratowniczych przedstawia poniższa tabela.

  * w przypadku, gdy jednostka posiada na wyposażeniu wyciągarkę
** (Z) zalecane dla jednostek OSP

6. Podstawowe zasady organizacyjne

a) Ratownictwo techniczne w zakresie podstawowym w KSRG organizuje właściwy terytorialnie komendant powiatowy lub miejski PSP, uwzględniając współpracę z OSP, a także innymi podmiotami ratowniczymi i służbami zobowiązanymi do prowadzenia działań ratownictwa technicznego;
b) Proces organizacji ratownictwa technicznego w zakresie podstawowym powinien być poprzedzony analizą zagrożeń w obszarze chronionym, o której mowa w Załączniku Nr 1 rozporządzenia MSWiA z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad organizacji KSRG, uwzględniającą specyfikę obszarów;
c) Organizacja ratownictwa technicznego powinna uwzględniać konieczność podjęcia działań w obszarze chronionym;
d) Aktualną sieć, organizację oraz zasady dysponowania jednostek przygotowanych do podjęcia działań ratownictwa technicznego powinny zawierać plany ratownicze powiatu;
e) Dla każdej jednostki przygotowanej do podjęcia działań ratownictwa technicznego ustala się obszar chroniony, zdefiniowany jako strefa, w której ta jednostka podejmie działanie ratownicze nominalnie w najkrótszym czasie;
f) Docelowa sieć i organizacja jednostek przygotowanych do podjęcia działań ratownictwa technicznego powinna zostać zawarta w powiatowym planie rozwoju sieci jednostek ratownictwa specjalistycznego według wzoru określonego przez Komendę Główną PSP w Załączniku Nr 4 Zasad Organizacji Ratownictwa Technicznego w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym;
g) Planowana liczba i rozmieszczenie jednostek zdolnych do podjęcia działań ratownictwa technicznego w zakresie podstawowym na terenie powiatu powinna uwzględniać:
- stopień zagrożenia poszczególnych gmin w powiecie określony w analizie zagrożeń, o której mowa w Załączniku Nr 1 do rozporządzenia MSWiA z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad organizacji KSRG;
- rozkład terytorialny zdarzeń wymagających podjęcia działań ratownictwa technicznego w ostatnich 10 latach;
- lokalizację oraz gotowość operacyjną specjalistycznych grup ratownictwa technicznego KSRG;
- lokalizację oraz gotowość operacyjną innych podmiotów ratowniczych;
- zasięgi obszarów chronionych takich samych jednostek w sąsiednich powiatach;
- zdolność do podjęcia działań ratowniczych w zakresie podstawowym na terytorium powiatu, obejmuje co najmniej:
*80% populacji zamieszkałej w powiecie;
*80% powierzchni całkowitej powiatu;
    maksymalnie w czasie:
*15 min dla powiatów wysokiego poziomu zagrożenia;
*20 min dla powiatów średniego poziomu zagrożenia;
*25 min dla powiatów niskiego poziomu zagrożenia;
    z prawdopodobieństwem co najmniej 80%;
h) Plany ratownicze powiatów oraz powiatowe plany rozwoju sieci jednostek ratownictwa specjalistycznego powinny uwzględniać potencjał ratowniczy innych powiatów i muszą być uzgodnione z właściwym komendantem wojewódzkim PSP.

7. Wskazania w zakresie ćwiczeń oraz współdziałania ze SGRT

a) Ćwiczenia lub inne formy doskonalenia zawodowego na terenie województwa należy prowadzić cyklicznie:
- z podmiotami ratowniczymi włączonymi i współdziałającymi z KSRG w zakresie ratownictwa technicznego, działającymi na terenie województwa raz w roku;
- z SGRT raz na dwa lata;
b) Współdziałanie z SGRT w zależności od sytuacji obejmuje:
- zabezpieczenie terenu działań;
- udzielenie informacji nt. specyfiki terenu itp.

Źródło: Zasady Organizacji Ratownictwa Technicznego w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym, opracowane przez Komendę Główną PSP, Warszawa, lipieciec 2013.